عاشورا

?زندگی مهدوی در سایه ی دعای عهد?

?‌۱۱. وَ مااَحْصاهُ عِلْمُهُ؛ و آنچه را دانشش شماره کرده.?

◀️«عدّ» یعنی شمردن و «احصاء» یعنی شمردن با دقت، به گونه ای که هیچ چیز از قلم نیافتد. خداوند متعال همه چیز را دقیق می‌داند؛ حتی شماره تعداد نفس‌هایی که موجودات کشیده یا می‌کشند.

◀️در سوره مریم، آیه ۸۴ می‌خوانیم:
فَلا تَعْجَلْ عَلَیْهِمْ إِنَّما نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا؛
پس بر [عذاب] آنان عجله مکن. ما حساب آن‌ها [و روز و ساعت و اعمال و حتّی نفس زدن آنان] را شماره می‌کنیم [تا موعدشان فرا رسد].

◀️امام صادق علیه السلام فرمود:
روزهای عمر انسان را پدر و مادر او نیز می‌توانند بشمارند؛ پس مراد از «نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا» این است که ما شماره نفَس‌های آنان را نیز می‌دانیم.

◀️در سوره مریم، آیه ۹۴ نیز آمده است:
قَدْ أَحْصاهُمْ وَ عَدَّهُمْ عَدًّا؛
قطعاً خداوند، همه آنان را حساب کرده و با دقّت شمرده است.

◀️بنابراین آمار دقیق همه اجزای هستی به دست اوست. و علم خداوند، تنها به کلیّات احاطه ندارد، بلکه جزئیّات را هم می‌داند.

?۱۲. وَ اَحاطَ بِهِ کتابُهُ؛ و کتاب و دفترش بدان احاطه دارد.?

◀️خداوند بر همه چیز و در همه حال آگاه است: یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ…
او بر همه چیز احاطه دارد؛ ولی دیگران بدون اراده او حتّی به گوشه ای از علم او احاطه ندارند: لا یُحِیطُونَ بِشَیْ ءٍ مِنْ عِلْمِهِ.

◀️در سوره نساء، آیه ۱۲۶ می‌خوانیم:
وَ لِلَّهِ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ کانَ اللَّهُ بِکلِّ شَیْ ءٍ مُحِیطاً؛
و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است تنها از آن خداوند است. و خداوند همواره بر هر چیز احاطه دارد.

◀️آری؛ خداوند بر همه مخلوقاتش احاطه کامل دارد؛ یعنی احاطه قهر و تسخیر، احاطه علم و تدبیر و احاطه خلق و تغییر دارد.

◀️در سوره انعام، آیه ۳ نیز آمده است:
وَ هُوَ اللَّهُ فِی السَّماواتِ وَ فِی الْأَرْضِ یَعْلَمُ سِرَّکمْ وَ جَهْرَکمْ وَ یَعْلَمُ ما تَکسِبُونَ؛
و اوست که در آسمان‌ها و در زمین خداوند است. نهان و آشکار شما را می‌داند و هر چه را به دست می‌آورید [نیز] می‌داند.

◀️امام صادق علیه السلام درباره این آیه فرمود:
او به تمام مخلوقات از نظر علم و قدرت و سلطه و حاکمیّت احاطه دارد.

◀️گفتن این فراز و توجه به آن در این دعا مهم است؛ زیرا ایمان به احاطه علمی خداوند، هم انگیزه برای کار نیک و هم بازدارنده از کار بد است؛ لذا در قرآن به آن بسیار توجه داده شده است: ( (یَعْلَمُ سِرَّکمْ وَ جَهْرَکم) ).

◀️آری خدابر همه مردم احاطه دارد:
( (وَ إِذْ قُلْنا لَک إِنَّ رَبَّک أَحاطَ بِالنَّاسِ) )، و [به یادآور] آنگاه که به تو گفتیم: همانا پروردگارت بر مردم احاطه دارد.

◀️و در سوره الکهف، آیه ۹۱ می‌خوانیم: ( (کذلِک وَ قَدْ أَحَطْنا بِما لَدَیْهِ خُبْراً) ) ؛ و ما اینگونه به آنچه از امکانات و برنامه نزد او (ذوالقرنین) بود، احاطه داشتیم (و کارهایش زیر نظر ما بود).

◀️خدایی قابل عبادت است که بر همه چیز احاطه علمی داشته باشد: ( (وَسِعَ کلَّ شَیْ ءٍ عِلْماً) ).

✅علم او به تمام جزئیات است.
✅ علم او دقیق است: «أَحْصاهُ اللَّهُ».
✅علم او حضوری است: «عَلی کلِّ شَیْ ءٍ شَهِیدٌ».
✅به علم او غبار نسیان نمی نشیند: «أَحْصاهُ اللَّهُ وَ نَسُوهُ».
✅به واسطه علم او دیگران از اعمال فراموش شده خود باخبر می‌شوند: نَسُوهُ … یُنَبِّئُهُمْ.
✅احاطه علمی خدا به همه هستی، همیشگی و ازلی است: «هُوَ مَعَهُمْ أَیْنَ ما کانُوا».
✅علم او دائمی است نه موسمی: «یَعْلَمُ»، «عَلِیمٌ».
✅علم او به آسمان‌ها و زمین، یکسان است: «یَعْلَمُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ».

◀️خلاصه آنکه: علم خداوند، اجمالی نیست؛ بلکه دارای احاطه و احصای کامل است.

#استاد_قرائتی
#دعای_عهد